Dağ Çayırları

 

 

ü  Dağlık alanlarda bitkiler sıcaklık ve kar örtüsü sebebiyle uzun süre varlık gösteremezler. Yalnızca yaz aylarında bu alanlarda çayır topluluklar ortaya çıkar. Bu bitkilere “Alpin Çayırlar” ya da “Dağ Çayırları” adı verilir.

ü  Çayır toplulukları aynı zamanda sert karasal iklim bölgelerinde Tayga ormanlarının bulunmadığı alanlarda da görülürler.

ü  Sıcaklığın az olması ve yaz mevsiminde yağışların görülmesi bitki örtüsünün uzun boylu otlardan oluşmasına yol açmıştır.

ü  Yükseltiye bağlı sıcaklık düşüşünden dolayı belirli bir seviyeden sonra orman örtüsü görülmez. Bu seviyeye “orman alt sınırı”denir. Orman örtüsünün ortadan kalkmasının sebebi aşırı yükseltiden dolayı düşük sıcaklık ve oksijen yetersizliğidir.

 

Dünyayı Saran Örtü: Bitkiler

Canlı yaşamının vazgeçilmez bir parçası olan bitkiler, besin üretimi yapan canlıların ortak adıdır. Bitkiler Dünya üzerinde en kalabalık ve çeşitlilik gösteren canlı grubudur. Bu nedenle bitkileri farklı şekillerde sınıflandırmak mümkündür. Ancak coğrafi açıdan bitkiler üç temel gruba ayrılmaktadır. Bunlar ot, çalı ve orman formasyonlarıdır.

 

Bitkilerin gelişimine damgasını vuran faktörler her bitki üzerinde farklı etkilerde bulunmaktadırlar. Her bitki grubunun bir araya gelmesini sağlayan bu faktörler bitki formasyonlarının yetime ortamının koşullarını belirler. Bu faktörler: İklim, yer şekilleri, yükselti, toprak yapısı, biyolojik faktörlerdir.







Ekvatoral Yağmur Ormanları

1. Ekvatoral Yağmur Ormanları

 

 

ü  Ekvatoral iklimde bitki örtüsü yıl boyunca yeşil kalan yağmur ormanlarından oluşmaktadır.

ü  Yağmur ormanları dev boyutlu (50-60m) büyük ağaçlar ile oldukça uzun boylu orman altı bitkilerinden meydana gelir.

ü  Sıcaklığın 20 °C nin altına düşmediği, yağış miktarının 2000 mm’den fazla olduğu alanlarda görülür.

ü  Büyük bölümü Amazon (Brezilya) ve Kongo havzaları içinde yer almaktadır.

ü  Yağmur ormanları atmosferdeki karbondioksit dengesini koruduğu için Dünya ekolojik sistemde çok önemli bir yere sahiptir.

ü  Ciddi tahribata maruz kalan bu ormanlar kendini kısa sürede yenileyebilmektedir.

 

Ilıman Kuşak Karma Ormanları

ü  Ilıman okyanus ikliminin bitki örtüsü yükseltiye bağlı olarak değişim gösterir. Kıyı kesimlerde geniş yapraklı ağaçların oluşturduğu ormanlar yerini iç kesimlerde önce karışık yapraklı ormanlara ve en yüksek kesimlerde de iğne yapraklı çam orman türüne bırakır.

ü  Farklı ağaç türlerinin bir arada görüldüğü orman türüne karışık yapraklı ormanlar adı verilir.

ü  Bu ormanlar yağış miktarının 1000 mm nin altına düşmediği alanlarda görülmektedir.

ü  Geniş yapraklı ağaçların bulunduğu alt seviyeler zengin bir bitki çeşitliliğini barındırmaktadır.

ü  Görüldüğü yerler kıtaların batı kıyılarıdır.

 

Makiler

5. Makiler

ü  Akdeniz iklim bölgesinin ana bitki örtüsü Kızılçam ormanlarıdır. Onların ortadan kalkmasıyla oluşan kısa boylu ağaçcık ve çalı topluluklarına maki adı verilir.

ü  Makiler zeytin, defne, kocayemiş, zakkum gibi türlerden oluşurlar.

ü  Makiler özellikle kış mevsiminde yaprağını dökmeyen ve yeşil kalan bitkilerden oluşmaktadır.

ü  İnsan tahribatı makilerin de yer yer ortadan kalkmasına neden olmuştur. Bunların yerini daha da kısa boylu çalılar yani garigler almıştır.

 

https://www.facebook.com/CografyaDefteri
-Sayfamıza Bekleriz-

Muson Yağmur Ormanları

3. Muson Yağmur Ormanları

 

 

ü  Kışın yaprağını döken geniş yapraklı ağaç türlerinden oluşan ormanlara muson ormanı denir.

ü  Boyları 20-30 m aralığında değişen bu ormanlar oldukça sıktır. Genellikle bambu gibi ağaç türlerine rastlanır. Ayrıca çay, pirinç ve turunçgillerin anavatanıdır.

ü  Orman örtüsü gürse de bitki çeşitliliği ekvatoral yağmur ormanları kadar fazla değildir.

ü  İç kesimlerde musonlar yerlerini savanlara bırakmaktadırlar. Yüksek dağlık alanlarda ise bitki türleri giderek değişime uğrar.

 

Savan Bitki Örtüsü

2. Savanlar

 

 

 

ü  Yağmur ormanları ile çöller arasında yer alan genellikle ot topluluklarından oluşan, kuraklığa dayanıklı ağaçcıkların da görüldüğü bitki topluluklarına savan denilmektedir.

ü  Yağmur ormanları kadar fazla ve düzenli yağmur almadıkları için daha seyrek, kısa ağaç ve çayır toplulukları ortaya çıkmıştır. Savanlar çöllere yaklaştıkça steplere dönüşürler.

ü  Kurak savan bölgelerinin akarsu boylarında dar ve geniş şeritler halinde ormanlara rastlanır.

ü  Genellikle palmiye ve şemsiye ağaçlarından oluşur (park ya da galeri ormanı da denir).

ü  Savanlar kış aylarında ortadan kalkarlar.


Step (Bozkır)

ü  Step ikliminde yağış miktarı oldukça düşüktür. Düşük yağış tutarı orman oluşumuna izin vermez. Bu nedenle step bölgelerinde yıl içinde yalnız bir veya iki mevsim yeşil kalabilen ot toplulukları görülür. Bu ot topluluklarına step adı verilmektedir.

ü  Step toplulukları genellikle oldukça küçük, yaz aylarında sararan tohumlu bitkilerdir.

ü  Geven, yavşan otu, üzerlik, çoban yastığı ve kekik önemli türleridir.

ü  Stepler geçmişte orman olan alanların tahrip edilmesi ile oluşmuşsa buna Antropojen Bozkır adı verilir.

 

 

 

Tayga Ormanları

 

ü  Çayırların dışında karasal iklim bölgelerinde kış sıcaklıklarının düşük olmasına dayanbilen ağaç türleri yetişmektedir. Özellikle çam türlerinin görüldüğü bu bölgelerdeki ormanlara “Tayga” adı verilir. Bu ağaç türleri konik şekillerinden dolayı konifer ormanları olarak adlandırılırlar.

ü  Oldukça dayanıklı olduklarından, kağıt ve kereste üretiminde kullanılırlar.

ü  İskandinavya, Kanada ve Sibirya’da geniş alanlar kaplarlar.

 

Tundralar

ü  Aşırı soğuğa karşı dayanıklı ot topluluklarıdır. Yılın birkaç ayı hayat bulabilmektedirler.

ü  Yaz mevsiminde donmuş toprağın çözülmesi ile yeşeren bu otlar kış aylarında ortadan kalkar.

ü  Ağaç türü bitkiler tundra bölgesinde yetişmez.

ü  Kanada, Kuzey Sibirya ve buz örtüsünün olmadığı kutup yörelerinde görülmektedir.

 

https://www.facebook.com/CografyaDefteri
-Sayfamıza Bekleriz-